در این مقاله پا به جهانی جادویی، نارنجی و بنفش، و پر از تخیلی میگذاریم که از کودکی تا بزرگسالی ما را مبهوت خود کرده است. این مقاله به بررسی بهترین فیلم های تیم اختصاص دارد. تیم برتون یکی از خلاق‌ترین و منحصربه‌فردترین فیلم‌سازان معاصر است که سبک خاصش در روایت‌های فانتزی تیره، شخصیت‌های منزوی و جهان‌هایی پر از عناصر گوتیک، او را به چهره‌ای تأثیرگذار در سینمای مدرن تبدیل کرده است. برتون در سال ۱۹۵۸ در کالیفرنیا به دنیا آمد و از همان کودکی به طراحی، نقاشی و فیلمهای ترسناک علاقه داشت.
او که درون‌گرایی خیال‌پرداز بود، بیشتر وقتش را با طراحی موجودات عجیب و دیدن فیلمهای کلاسیک وحشت می‌گذراند؛ چیزی که بعدها در آثارش مثل «عروس مرده»، «سویینی تاد» و «فرانکن‌وینی» به وضوح دیده شد. همکاری او با شرکت دیزنی در ابتدا با چالش‌هایی همراه بود، چرا که سبک تاریک و شخصی‌اش با استانداردهای آن شرکت هم‌خوانی نداشت. با این حال، همین سبک خاص باعث شد برتون به سرعت شناخته شود؛ فیلم‌هایی مثل «ادوارد دست قیچی»، «ماهی بزرگ» و «خانه دوشیزه پرگرین برای بچه های خاص» نمونه هایی از جهان‌بینی منحصربه‌فرد او هستند؛ جهانی که در آن آدم‌های متفاوت، هیولاها و طردشدگان، بیشتر از شخصیت‌های عادی قابل دوست‌داشته شدند. او در طراحی صحنه، ترکیب رنگ، نورپردازی و شخصیت‌پردازی، همیشه امضای بصری مشخصی دارد: فرم های شکسته، نورهای ملایم و فضاهایی معلق میان رؤیا و کابوس. برتون بارها با بازیگرانی مثل جانی دپ، هلنا بونهام کارتر و آهنگسازی همچون دنی الفمن همکاری کرده و تیمی ساخته که با روح آثارش هماهنگ اند.
آثار او معمولاً در مرز خیال و واقعیت حرکت می‌کنند؛ نه صرفاً برای کودکان‌اند و نه فقط مخصوص بزرگسالان. او از دل تاریکی، قصه هایی انسانی بیرون می‌کشد و از شخصیت هایی که جامعه پس می زند، قهرمان می سازد. تیم برتون نه تنها فیلم ساز، بلکه تصویرگر دنیایی است که هم ترسناک است و هم زیبا، هم غم‌انگیز است و هم پر از امید. در ادامه همراه ما بمانید تا به معرفی و بررسی بهترین فیلم های تیم برتون بپردازیم.
Edward Scissorhands
- IMDB: 7.8
- ROTTEN: 90%
- بازیگران: جانی دپ، وینونا رایدر، داین وست، کتی بیکر
- سال ساخت: 1990
- باکس آفیس: ۸۶ میلیون دلار
- کمپانی: فاکس قرن بیستم
- محصول کشور: آمریکا
- مدت زمان: ۱۰۵ دقیقه
- ژانر: فانتزی، عاشقانه
خلاصه داستان: در فیلم ادوارد دست‌قیچی، مخترعی منزوی موجودی شبیه انسان خلق می‌کند که به‌جای دست، قیچی دارد، اما پیش از کامل کردن او از دنیا می‌رود. سال ها بعد، یک زن فروشنده دوره‌گرد، ادوارد را در قصری متروکه پیدا کرده و با خود به محله‌ای رنگارنگ و منظم می‌برد. حضور عجیب و متفاوت ادوارد در این جامعه کوچک، ابتدا با کنجکاوی و استقبال روبه‌رو میشود. او با توانایی‌های منحصربه‌فردش محبوبیت پیدا می‌کند، اما به‌تدریج نگاه مردم تغییر می‌کند. تضاد میان دنیای درونی ادوارد و انتظارات سطحی اطرافیانش، به تنش و طرد منجر میشود. در این میان، او برای اولین‌بار عشق و دوستی را تجربه می‌کند. فیلم داستانی تلخ و شاعرانه درباره تنهایی، تفاوت، و زیبایی درونی روایت می‌کند.
نقد و بررسی: فیلم ادوارد دست‌قیچی یکی از شخصی ترین و شاخص ترین آثار تیم برتون است، همینطور یکی از از بهترین فیلم های تیم برتون به شمار می رود. فیلمی که با بهره‌گیری از سبک خاص او، دنیایی فانتزی و تیره را با لحنی شاعرانه و عاطفی ترکیب می‌کند. شخصیت اصلی، ادوارد، با دست هایی از قیچی و قلبی معصوم، نماد تمام افراد طردشده‌ای است که در قالب‌های قراردادی جامعه نمی‌گنجند. برتون با ساختن این کاراکتر، در واقع چهره‌ای از خودش را به تصویر می‌کشد؛ هنرمندی با ذهنی متفاوت که در میان رنگ‌های سرد و فرم‌های عجیب خانه می‌کند. طراحی صحنه‌های فیلم، تضاد میان فضای سوررئال قلعه‌ی ادوارد با شهرک رنگ پاستلی و مرتب حومه‌نشینان، یکی از مهم‌ترین نشانه‌های سبک بصری برتون است که در این اثر به اوج می‌رسد.
موسیقی دنی الفمن هم با ملودی های ملایم و غم انگیز، پیوندی عمیق با فضای احساسی فیلم برقرار می‌کند و تجربه‌ی تماشای آن را احساسی‌تر و انسانی‌تر می‌سازد. فیلم، با وجود ظاهر فانتزی اش، روایتی صادقانه از بیگانگی، عشق، ترس از تفاوت و تمایل به پذیرفته شدن است. جانی دپ در نقشی تقریباً بی‌کلام، موفق میشود معصومیتی غریب و رنجی درونی را منتقل کند که کاملاً با فضای فیلم هم‌خوانی دارد. امضای برتون در این فیلم نه‌فقط در تصویرسازی بصری، بلکه در نوع روایت، انتخاب موسیقی و شخصیت‌پردازی نیز کاملاً مشهود است. ادوارد دست‌قیچی فراتر از یک داستان عاشقانه عجیب، بیانیه‌ای تصویری درباره انسان‌بودن و زخم‌هایی است که جامعه بر پیکر تفاوت‌ها می‌زند.
Beetlejuice
- IMDB: 7.5
- ROTTEN: 83%
- بازیگران: مایکل کیتون، الک بالدوین، وینونا رایدر
- سال ساخت: 1988
- باکس آفیس: ۷۴ میلیون دلار
- کمپانی: برادران وارنر
- محصول کشور: آمریکا
- مدت زمان: 92 دقیقه
- ژانر: فانتزی، ترسناک
خلاصه داستان: در فیلم بیتل‌جوس، یک زوج جوان پس از مرگشان درمی‌یابند که روحشان در خانه‌شان باقی مانده و حالا باید با حضور خانواده‌ای تازه‌وارد کنار بیایند. آن‌ها برای ترساندن و بیرون راندن ساکنان جدید، به سراغ روحی شلوغ، غیرقابل‌پیش‌بینی و دردسرساز به نام بیتل‌جویس می‌روند. اما این تصمیم ساده، به زودی پیامدهای غیرمنتظره‌ای به‌دنبال دارد. در میانه‌ی این هرج‌ومرج، دختر مرموز خانواده جدید با دنیای مردگان ارتباطی خاص برقرار می‌کند. فیلم با فضای فانتزی، طنز سیاه و طراحی بصری منحصربه‌فرد، جهانی متفاوت از پس از مرگ را به تصویر می‌کشد. بیتل‌جوس قصه‌ای خلاقانه درباره زندگی پس از مرگ، تقابل دنیاها و عواقب بازی با ناشناخته‌هاست.
نقد و بررسی: فیلم بیتل‌جوس از اولین تجلی‌های کامل دنیای ذهنی تیم برتون است؛ جهانی که مرز میان زندگی و مرگ در آن فرو می‌ریزد و با طنزی سیاه، قواعد معمول روایت را به سخره می‌گیرد. برتون در این فیلم که یکی از بهترین فیلم های اوست، با خلق دنیای پس از مرگی فانتزی، آشفته و کاریکاتوری، توانایی‌اش را در تبدیل کابوس به سرگرمی به نمایش می‌گذارد. طراحی صحنه‌های عجیب، موجودات غیرانسانی و ترکیب رنگ‌های تند با اشکال دفرمه، امضای بصری او را به وضوح نشان می‌دهد. بیتل‌جوس اگرچه داستانی خنده‌دار و گاه پوچ به نظر می‌رسد، اما در بطن خود، انتقادی به زندگی مصرف گرایانه و فقدان معنا در زندگی مدرن دارد.
مایکل کیتون در نقش بیتل‌جوس، با بازی فوق‌العاده و حضور غیرقابل پیش‌بینی اش، نماد هرج و مرج و جنون کنترل نشده‌ای است که برتون بارها در آثارش بازآفرینی کرده. قهرمانان اصلی، یک زوج مرده ساده‌دل‌اند که در تلاش برای حفظ خانه‌شان هستند؛ تلاشی که در قالبی کمیک، به یک نقد هستی‌شناختی از ناتوانی بشر در کنترل سرنوشت تبدیل میشود. تیم برتون با تلفیق ترس و طنز، مرگ را از وجه تراژیکش می‌رهاند و آن را به یک سیرک تصویری بدل می‌کند. این فیلم نه‌تنها شروع تثبیت سبک شخصی او در سینماست، بلکه نشان می‌دهد چگونه برتون می‌تواند از دل مرگ، زندگی بیافریند؛ هرچند به شکلی کاملاً وارونه و غریب.
Big Fish
- IMDB: 8.0
- ROTTEN: 76%
- بازیگران: یوان مک‌گرگور، جسیکا لنگ، هلنا بونهام کارتر، ماریون کوتیار
- سال ساخت: 2003
- باکس آفیس: ۷۰ میلیون دلار
- کمپانی: کلمبیا پیکچرز
- محصول کشور: آمریکا
- مدت زمان: ۱۲۵ دقیقه
- ژانر: فانتزی، درام، عاشقانه
خلاصه داستان: فیلم ماهی بزرگ روایت پسر جوانی است که پس از سال‌ها دوری، به خانه بازمی‌گردد تا در روزهای پایانی عمر پدرش، با او روبه‌رو شود. پدری که همیشه زندگی‌اش را در قالب داستان‌هایی خارق‌العاده و خیال‌انگیز تعریف کرده و مرز واقعیت و تخیل را محو کرده است. پسر که سال‌ها به‌دنبال حقیقت پشت این قصه‌ها بوده، حالا تلاش می‌کند بفهمد پدرش واقعاً که بوده. در این مسیر، با دنیایی پر از شخصیت‌های عجیب، ماجراهای جادویی و رویاپردازی‌های شاعرانه روبه‌رو می‌شویم. ماهی بزرگ داستانی است درباره‌ی رابطه پدر و پسر، معنا و قدرت روایت، و اینکه گاهی حقیقت در دل تخیل پنهان است. فیلم با لحن احساسی و فانتزی خاصش، به مرز بین زندگی واقعی و زندگیِ روایت‌شده وارد میشود. نتیجه، سفری دل‌نشین میان خاطره و رؤیاست.
نقد و بررسی: فیلم ماهی بزرگ شاید احساسی ترین و بالغ ترین اثر تیم برتون باشد؛ فیلمی که برخلاف دیگر آثارش، به‌جای تمرکز بر دنیایی صرفاً تاریک یا عجیب، به سراغ افسانه‌پردازی به‌عنوان راهی برای درک زندگی می‌رود و از بهترین فیلمهای تیم برتون شناخته میشود. داستان رابطه پدر و پسر، جایی میان واقعیت و خیال روایت میشود و برتون با نرمی و ظرافت، مرز میان این دو را محو می‌کند. امضای تصویری او در طراحی موجودات فانتزی، شهرهای غیرواقعی و شخصیت‌های اغراق‌شده، در این فیلم هم حضور دارد اما در خدمت یک درام انسانی قرار گرفته است. فیلم سرشار از لحظاتی است که واقعیت را از دریچه تخیل زیباتر می‌سازد، همان‌طور که شخصیت پدر، گذشته‌اش را در قالب افسانه‌هایی شخصی بازگو می‌کند.
برتون با استفاده از رنگ، موسیقی و فضاهای شاعرانه، قصه‌گویی را به یک عمل مقدس بدل می‌کند؛ نه برای فریب، بلکه برای جاودانه کردن احساسات. در اینجا فانتزی، ماسک فرار از حقیقت نیست، بلکه راهی‌ست برای نزدیک شدن به عمق آن. ماهی بزرگ بیش از هر چیز درباره‌ی پذیرش است؛ پذیرش مرگ، گذشته، و کسانی که نمی‌توانیم به دستشان بیاوریم. برتون در این فیلم بخشی از سیاهی همیشگی اش را کنار می‌گذارد تا نشان دهد تخیل، حتی در برابر پایان، می‌تواند راهی برای پیوند دوباره باشد. این اثر، نمایانگر چهره‌ای لطیف‌تر و انسانی‌تر از کارگردانی‌ست که همیشه در میان سایه‌ها دنبال معنا می‌گشت.
Sleepy Hollow
- IMDB: 7.3
- ROTTEN: 71%
- بازیگران: جانی دپ، کریستینا ریچی، مایکل گمبون
- سال ساخت: 1999
- باکس آفیس: ۲۰۶ میلیون دلار
- کمپانی: پارامونت پیکچرز
- محصول کشور: آمریکا
- مدت زمان: ۱۰۵ دقیقه
- ژانر: فانتزی، تخیلی، عاشقانه
خلاصه داستان: فیلم شوالیه بی سر درباره کارآگاهی به نام ایچابد کرین است که از نیویورک به روستایی دورافتاده فرستاده میشود تا راز مجموعه‌ای از قتل‌های مرموز را کشف کند. قربانیان همگی به شیوه‌ای وحشتناک کشته شده‌اند و مردم دهکده باور دارند قاتل، شبحی بی‌سر است که از دل افسانه‌ها برخاسته. ایچابد که به علم و منطق باور دارد، ابتدا سعی می‌کند با روش‌های عقل‌گرایانه‌اش حقیقت را کشف کند. اما هرچه بیشتر پیش می‌رود، بیشتر درگیر دنیایی تاریک، رازآلود و ماورایی میشود. در این میان، با زنی مرموز و با گذشته‌ای پیچیده آشنا میشود که پیوند نزدیکی با ماجرا دارد. شوالیه بی سر ترکیبی از ترس، رمز و افسانه است، با امضای بصری گوتیک و پرجزئیات تیم برتون. فیلم، مرزی وهم‌آلود میان واقعیت و کابوس ترسیم می‌کند.
نقد و بررسی: شوالیه بی سر یکی از خالص‌ترین نمونه‌های بازآفرینی گوتیک در سینمای تیم برتون است؛ فیلمی که با بهره‌گیری از داستان کلاسیک واشنگتن ایروینگ، دنیایی پوشیده در مه، خون و رمزآلودگی خلق می‌کند. برتون در اینجا به سراغ جوهره ترس رمانتیک می‌رود؛ نه وحشت خام، بلکه ترسی پیچیده، زیبا و آغشته به طنزی سرد. فضای بصری فیلم با رنگ‌های خاکستری، نور کم، درختان خشک و معماری تاریک، به‌وضوح امضای او را با خود دارد؛ جهانی که گویی از دل یک نقاشی وهم‌انگیز بیرون آمده. شخصیت ایکاباد کرین با بازی جانی دپ، یک ضدقهرمان ترسو اما باهوش است که با روش‌های علمی‌اش در دل جهانی فراعقلی گرفتار میشود.
برتون در این فیلم به‌جای آنکه هیولا را فقط موجودی بیرونی بداند، ترس را در لایه‌های درونی انسان‌ها جست‌وجو می‌کند. او اسطوره را از غبار کهنگی بیرون می‌کشد و آن را با خشونتی مدرن و طراحی صحنه‌ای تئاترگونه به‌روز می‌کند. شوالیه بی سر در عین حال ادای دینی‌ست به فیلمهای ترسناک کلاسیک هامر و فضایی تماشایی و استعاره‌ای دارد؛ جایی که مرز میان زنده و مرده، عقل و جنون، مدام جابه‌جا میشود. موسیقی دنی الفمن نیز مثل همیشه در همراهی با این دنیای تیره، نقش مهمی در ساخت حال‌وهوای رازآلود ایفا می‌کند. برتون با این فیلم نشان می‌دهد که ترس، می‌تواند زیبا باشد؛ اگر از دل خیال و هنر عبور کند.
Corpse Bride
- IMDB: 7.4
- ROTTEN: 84%
- صداپیشگان: جانی دپ، هلنا بونهام کارتر، امیلی واتسون
- سال ساخت: 2005
- باکس آفیس: ۴۰ میلیون دلار
- کمپانی: برادران وارنر پیکچرز
- محصول کشور: آمریکا
- مدت زمان: ۴۰ میلیون دلار
- ژانر: انیمیشن، فانتزی، عاشقانه
خلاصه داستان: فیلم عروس مرده داستان جوانی خجالتی به نام ویکتور است که در آستانه‌ی ازدواجی سنتی و از پیش تعیین‌شده قرار دارد، اما اتفاقی عجیب او را به دنیای مردگان می‌کشاند. زمانی‌که حلقه‌ی ازدواج را ندانسته به انگشت عروس مرده‌ای فرو می‌کند، ناخواسته پیمان ازدواجی عجیب را آغاز می‌کند. حالا ویکتور میان دو دنیا، و میان دو عشق، گرفتار شده است. دنیای رنگ‌پریده‌ی زندگان با دنیای شاداب و پرانرژی مردگان در تضاد است و انتخاب او آسان نیست. با پیش رفتن داستان، رازهای تلخی از گذشته فاش میشود و مسیر زندگی شخصیت‌ها شکل تازه‌ای به خود می‌گیرد. عروس مرده قصه‌ای است شاعرانه، تلخ و فانتزی درباره عشق، مرگ و انتخاب. فیلم با فضایی گوتیک و موسیقی خاطره‌انگیز، امضای کامل تیم برتون را دارد.
نقد و بررسی: عروس مرده شاهکارهای تیم برتون است که تجسمی کامل از دنیای خیال‌پردازانه تیم برتون است؛ جایی که مرگ نه نقطه پایان، بلکه آغاز یک داستان عاشقانه و عجیب به شمار می‌آید. فیلم با تکنیک استاپ‌موشن ساخته شده، اما فراتر از یک نمایش عروسکی‌ست؛ هر نما و حرکت، با وسواس و حساسیت خاص برتون طراحی شده تا جهان میان زندگی و مرگ، واقعی و خیال، به‌نرمی در هم فرو رود. برتون در این اثر، دو دنیای کاملاً متضاد خلق می‌کند: دنیای زندگان که سرد، ساکت و بی‌روح است و دنیای مردگان که پر از رنگ، موسیقی و زندگی است؛ تقابل معکوسی که به سبک امضایی او بدل شده.
شخصیت عروس مرده، با وجود ظاهر وهم‌آلودش، سرشار از احساس و انسانیت است و همین وارونگی در کلیشه‌ها، نشانه روشن دیگری از نگاه خاص برتون به جهان است. فضای بصری فیلم، با سایه‌ها و فرم‌های کشیده، به‌وضوح ریشه در هنر گوتیک دارد اما با چاشنی طنز و تراژدی همراه شده. موسیقی دنی الفمن، هم در روایت و هم در شکل‌دهی به روح اثر نقشی حیاتی دارد و پیوندی درونی با شخصیت‌ها برقرار می‌کند. عروس مرده نه صرفاً یک داستان عشق ممنوع، بلکه شعری غمگین درباره تنهایی، فداکاری و حق انتخاب است. برتون با این فیلم نشان می‌دهد که حتی در دنیای مردگان، جایی برای امید و زیبایی هست؛ اگر نگاه ما به آن شاعرانه باشد.
Sweeney Todd: The Demon Barber of Fleet Street
- IMDB: 7.3
- ROTTEN: 86%
- بازیگران: جانی دپ، هلنا بونهام کارتر، آلن ریکمن، ساشا بارون کوهن
- سال ساخت: 2007
- باکس آفیس: ۱۵۲٬۵ میلیون دلار
- کمپانی: برادران وارنر
- محصول کشور: آمریکا
- مدت زمان: ۱۱۷ دقیقه
- ژانر: فانتزی، عاشقانه، ترسناک
خلاصه داستان: فیلم سوئینی تاد: آرایشگر شیطانی خیابان فلیت روایت آرایشگری مرموز به نام سوئینی تاد است که پس از سال‌ها دوری، به لندن بازمی‌گردد تا گذشته‌ای تاریک و ناتمام را دنبال کند. او در طبقه‌ی بالای نانوایی‌ای مه‌آلود مستقر میشود و دوباره شغل اصلاح را از سر می‌گیرد، اما پشت این ظاهر آرام، خشم و انتقامی تلخ در دلش زبانه می‌کشد. با همکاری زن نانوا، نقشه‌ای خونین شکل می‌گیرد که مرز میان عدالت و جنون را کمرنگ می‌کند. فضای سرد و گوتیک لندن، به‌خوبی با لحن تراژیک و موسیقی غم‌انگیز فیلم در هم می‌آمیزد. در این میان، صدای آوازها نه‌تنها روایتگر داستان‌اند، بلکه زخم‌های درونی شخصیت‌ها را هم آشکار می‌کنند. سوئینی تاد داستانی است درباره انتقام، عشق ازدسترفته، و سقوط آرام انسان در تاریکی. فیلم، نمایشی خون‌بار و شاعرانه از دردهایی‌ست که در سکوت انباشته شده‌اند.
نقد و بررسی: فیلم سوئینی تاد: آرایشگر شیطانی خیابان فلیت یکی از تاریک ترین و خونین ترین جلوه‌های جهان ذهنی تیم برتون است؛ قصه‌ای موزیکال از انتقام، جنون و زوال که در دستان برتون به تئاتری بصری و مرگبار بدل شده. فضای فیلم غرق در رنگ‌های مرده، سایه‌های سنگین و خیابان‌های بارانی لندن ویکتوریایی است؛ جهانی بسته و افسرده که همزمان زیبا و خفقان‌آور است. برتون در این اثر، خشونت را نه برای هیجان، بلکه به‌عنوان استعاره‌ای از جراحت‌های روحی شخصیت‌ها به کار می‌گیرد؛ جراحت‌هایی که با تیغ سلمانی و پای‌های گوشت در شیرینی‌پزی به تصویر کشیده می‌شوند.
سویینی تاد که از شاهکارهای تیم برتون شناخته میشود، با چهره‌ای یخ‌زده و صدایی فروخورده، ترکیبی از قربانی و هیولاست؛ تمایلی همیشگی در فیلمهای برتون که شخصیت‌هایش اغلب در مرز میان انسان و سایه زیست می‌کنند. موسیقی استفن سوندهایم، با تم‌هایی تند و غمناک، ساختار فیلم را به جلو می‌برد و لحنش را همزمان تئاتری و تراژیک نگه می‌دارد. نقش خانم لاوت، با بازی هلنا بونهام کارتر، نمادی از طنز تلخ و عشق بیمارگونه است؛ مؤلفه‌ای که در جهان برتون، جایی میان میل و تباهی شکل می‌گیرد. این فیلم نه‌تنها قصه‌ای از قتل است، بلکه روایتی از فروپاشی انسان در مواجهه با ظلم و از‌دست‌دادن است. سوئینی تاد به‌وضوح نشان می‌دهد که چگونه برتون می‌تواند قصه‌ای کلاسیک را به یک اپرای تصویری سیاه با امضای شخصی‌اش بدل کند؛ جایی که تیغ‌ها هم قصاص می‌کنند و هم قصه می‌گویند.
Charlie and the Chocolate Factory
- IMDB: 6.7
- ROTTEN: 73%
- بازیگران: جانی دپ، فردی هایمور، هلنا بونهام کارتر، کریستوفر لی
- سال ساخت: 2005
- باکس آفیس: ۴۷۵٫۸ میلیون دلار
- کمپانی: برادران وارنر پیکچرز
- محصول کشور: آمریکا
- مدت زمان: 115 دقیقه
- ژانر: فانتزی، درام، خانوادگی
خلاصه داستان: فیلم چارلی و کارخانه شکلات‌سازی درباره‌ی پسربچه‌ای مهربان و فقیر به نام چارلی است که در خانه‌ای کوچک با خانواده‌اش زندگی می‌کند. وقتی کارخانه‌ی افسانه‌ای شکلات‌سازی ویلی وانکا اعلام می‌کند پنج بلیت طلایی را درون شکلات‌ها پنهان کرده، دنیا به‌دنبال آن‌ها به هیجان می‌آید. چارلی به‌طرز معجزه‌آسایی یکی از این بلیت‌ها را پیدا می‌کند و همراه چهار کودک دیگر وارد کارخانه‌ای شگفت‌انگیز میشود. درون این کارخانه، قوانین عجیبی حاکم است و هر بخش آن، دنیایی خیالی و درس‌آموز را به تصویر می‌کشد. ویلی وانکا، شکلات‌ساز مرموز، با رفتاری غیرقابل‌پیش‌بینی بچه‌ها را به چالش می‌کشد. چارلی، با قلبی پاک و فروتنی‌اش، وارد سفری پر از شگفتی، آزمون و معنا میشود. فیلم قصه‌ای فانتزی، سرگرم‌کننده و نمادین درباره‌ی اخلاق، تمایل به زیاده‌خواهی، و ارزش خانواده است.
نقد و بررسی: فیلم چارلی و کارخانه شکلات‌سازی بازخوانی تیم برتون از داستان کلاسیک رولد دال است که از بهترین فیلم های فانتزی تیم برتون به حساب می آید؛ بازخوانی‌ای که رنگ و لحن تاریک‌تری به این قصه کودکانه می‌بخشد و آن را به اثری شخصی و متفاوت بدل می‌کند. در این نسخه، کارخانه شکلات دیگر صرفاً یک مکان فانتزی و شاد نیست، بلکه سرزمینی است رازآلود، عجیب و گاه تهدیدآمیز که بازتابی از ذهن متلاطم ویلی وانکا است. برتون با افزودن گذشته‌ی وانکا، شخصیتی پیچیده‌تر از او می‌سازد؛ انسانی زخمی که شکلات را جایگزین مهر ازدسترفته کرده. در اینجا هم مانند دیگر آثارش، نگاه برتون به دنیای بزرگسالان، نگاهی منتقدانه و طعنه‌آمیز است و بچه‌هایی که وارد کارخانه می‌شوند، هر یک نماینده‌ای از آسیب‌های تربیتی و اخلاقی‌اند.
امضای تصویری برتون در طراحی فضاهای داخلی کارخانه به چشم می‌خورد؛ پر از رنگ‌های اغراق‌شده، فرم های عجیب و زیبایی‌ای که با تهدید درهم آمیخته است. موسیقی دنی الفمن، به‌خصوص در بازآفرینی اشعار اوریجینال رولد دال، روحی چندوجهی به فیلم می‌بخشد؛ از طنز تلخ تا لالایی‌های ترسناک. جانی دپ با بازی سرد و غیرمعمولش از وانکا، تصویری خلق می‌کند که هم کودکانه است و هم مرموز، و این دوگانگی دقیقاً همان چیزی است که برتون در تمام فیلم می‌سازد. چارلی و کارخانه شکلات‌سازی در دست برتون، از یک افسانه اخلاقی کودکانه به یک داستان فلسفی درباره فقدان، تنهایی و فرار از واقعیت تبدیل میشود و از بهترین آثار تیم برتون محسوب میشود؛ بازتابی شیرین و تلخ از دنیایی که در آن معصومیت، همیشه در آستانه فروپاشی است.
Dark Shadows
- IMDB: 6.2
- ROTTEN: 35%
- بازیگران: جانی دپ، اوا گرین، میشل فایفر، هلنا بونهام کارتر
- سال ساخت: 2012
- باکس آفیس: ۲۳۸٬۷۲۷ دلار
- کمپانی: برادران وارنر
- محصول کشور: آمریکا
- مدت زمان: ۱۱۳ دقیقه
- ژانر: فانتزی، خون آشامی، تخیلی
خلاصه داستان: فیلم سایه‌های تاریک درباره‌ی بارناباس کالینز است، مردی اشراف‌زاده از قرن هجدهم که قربانی طلسمی تاریک شده و به یک خون‌آشام تبدیل میشود. پس از سال‌ها، او در دهه‌ی ۱۹۷۰ از تابوتی مدفون بیرون می‌آید و به خانه‌ی اجدادی‌اش بازمی‌گردد، جایی که خاندان کالینز رو به زوال رفته است. بارناباس تلاش می‌کند خانواده‌اش را دوباره سروسامان دهد و میراث از دست‌رفته‌شان را احیا کند. اما با دنیایی مدرن و ارزش‌های جدیدی روبه‌رو میشود که برایش غریب و عجیب‌اند. در این میان، دشمنی قدیمی دوباره سر برمی‌آورد و گذشته‌ی تاریکش بار دیگر سایه می‌اندازد. فضای فیلم پر است از طنز سیاه، فانتزی گوتیک و تقابل دو دنیای سنت و مدرنیته. سایه‌های تاریک داستانی است پررنگ‌ولعاب درباره خانواده، انتقام، و پذیرفتن گذشته‌ای که نمی‌توان از آن گریخت.
نقد و بررسی: سایه‌های تاریک یکی از فیلم های معروف تیم برتون است که بار دیگر علاقه او به موجودات طردشده و فضاهای گوتیک را در قالبی طنزآلود و کاریکاتوری به تصویر می‌کشد. فیلم، بازسازی‌ای از سریال قدیمی دهه شصت است، اما در دستان برتون به یک کمدی سیاه با فضایی اغراق‌شده و شخصیت‌هایی دمدمی مزاج تبدیل میشود. داستان خون‌آشامی که از قرن هجدهم به دهه هفتاد پرتاب میشود، بهانه‌ای‌ست برای برتون تا تضاد زمان‌ها، فرهنگ‌ها و اخلاقیات را با چاشنی طنز بصری و رنگ‌های خاموش و پررنگ در کنار هم بنشاند. طراحی صحنه‌های تاریک و مه‌آلود عمارت خانوادگی، امضای همیشگی او در بازآفرینی فضاهای پوسیده اما زنده را به رخ می‌کشد.
جانی دپ در نقش بارناباس کالینز، هم ترسناک است و هم بی‌دست‌و‌پا؛ ترکیبی که بارها در کاراکترهای برتون دیده‌ایم. برتون در این فیلم از تمهیدات بصری همیشگی‌اش—چشم‌های اغراق‌شده، فرم‌های شکسته، و ترکیب تضادهای فرهنگی—برای ساخت جهانی استفاده می‌کند که مرز طنز و تراژدی در آن ناپدید شده. با اینکه فیلم از نظر روایی گاهی ناپایدار و پراکنده است، اما در سبک و هویت بصری کاملاً منطبق بر دنیای ذهنی خالقش باقی می‌ماند. سایه‌های تاریک بیش از آنکه بخواهد ترسناک یا احساسی باشد، نمایشی‌ست از جهان‌بینی برتون: دنیایی که در آن هیولاها بیش از آدم‌ها قابل‌دوست‌داشتن‌اند، و تاریکی همیشه با لبخندی کج همراه است.
Miss Peregrine’s Home for Peculiar Children
- IMDB: 6.7
- ROTTEN: 65%
- بازیگران: اوا گرین، الا پرنل، ایسا باترفیلد، ساموئل ال. جکسون
- سال ساخت: 2016
- باکس آفیس: ۲۹۶ میلیون دلار
- کمپانی: فاکس قرن بیستم
- محصول کشور: آمریکا
- مدت زمان: ۱۲۷ دقیقه
- ژانر: فانتزی، درام
خلاصه داستان: فیلم خانه دوشیزه پرگرین برای بچه‌های عجیب درباره‌ی نوجوانی به نام جیک است که پس از مرگ مرموز پدربزرگش، سرنخ‌هایی را دنبال می‌کند که او را به جزیره‌ای دورافتاده می‌کشاند. در آن‌جا، خانه‌ای قدیمی را پیدا می‌کند که محل زندگی کودکان “عجیب” با توانایی‌های خارق‌العاده است. این خانه توسط زن مرموزی به نام خانم پرگرین اداره میشود و در چرخه‌ای از زمان پنهان شده تا ساکنانش را از خطر محافظت کند. جیک خیلی زود درمی‌یابد که خودش نیز به نحوی با این دنیا پیوند دارد و نقشی کلیدی در سرنوشت آن‌ها بازی می‌کند. با تهدیدی بزرگ که در حال نزدیک شدن است، او باید تصمیم بگیرد که آیا آماده‌ی پذیرش این مسئولیت هست یا نه. فیلم ترکیبی است از ماجراجویی، فانتزی و دنیایی بصری خاص، با امضای همیشگی تیم برتون. داستان درباره هویت، تفاوت‌ها و شجاعت در مواجهه با ناشناخته‌هاست.
نقد و بررسی: خانه دوشیزه پرگرین برای بچه‌های عجیب که از فیلمهای معروف تیم برتون است، تلفیقی از خیال، وحشت و دل‌سوزی است که کاملاً با جهان ذهنی تیم برتون هماهنگ است. فیلم داستان کودکانی با قدرت‌های عجیب را روایت می‌کند که در خانه‌ای پنهان‌شده در چرخه‌ای از زمان زندگی می‌کنند؛ خانه‌ای که بیشتر شبیه پناهگاهی است برای طردشدگان از دنیای عادی. برتون بار دیگر با خلق جهانی بیرون از منطق معمول، توجه‌اش را به شخصیت‌هایی جلب می‌کند که متفاوت‌اند و به‌همین دلیل منزوی یا تحت تهدید. فضای فیلم، از مناظر مه‌آلود تا معماری قدیمی خانه، با رنگ‌های سرد و ترکیب نور و سایه‌ها، همان امضای تصویری گوتیکی را دارد که همواره با برتون همراه بوده.
خانم پرگرین، با بازی اوا گرین، نمونه‌ای دیگر از زنان مرموز و مقتدر در سینمای برتون است؛ شخصیتی که بین محافظت و راز پنهان‌کردن تعادل برقرار می‌کند. هیولاهایی با چشمان سفید و شکل‌های دفرمه، نماد ترس‌های درونی‌اند که اغلب در آثار او چهره‌ای ملموس پیدا می‌کنند. هر کودک عجیب در فیلم، استعاره‌ای‌ست از احساس تفاوت و تلاش برای پذیرفته‌شدن، که مضمون تکرارشونده در سینمای برتون است. با وجود ساختار کلاسیک فانتزی، فیلم سرشار از عناصر شخصی‌ست که آن را از آثار مشابه متمایز می‌کند. خانم پرگرین اثری است که در دل تاریکی، از قدرت تخیل و ضرورت همدلی می‌گوید؛ دنیایی که تنها با پذیرش تفاوت‌ها معنا پیدا می‌کند.
Alice in Wonderland
- IMDB: 6.4
- ROTTEN: 51%
- بازیگران: جانی دپ، ان هتوی، هلنا بونهام کارتر، آلن ریکمن
- سال ساخت: 2010
- باکس آفیس: ۱٫۰۲۵ میلیارد دلار
- کمپانی: والت دیزنی
- محصول کشور: آمریکا
- مدت زمان: 108 دقیقه
- ژانر: فانتزی، خانوادگی
خلاصه داستان: فیلم آلیس در سرزمین عجایب که یکی از بهترین فیلم های تیم برتون است، داستان دختری جوان و کنجکاو به نام آلیس را روایت می‌کند که در پی یک خرگوش سفید عجیب، ناخواسته وارد جهانی شگفت‌انگیز و خیال‌انگیز میشود. در این سرزمین عجیب، او با موجوداتی خارق‌العاده و قوانین غیرمنطقی روبه‌رو میشود که با دنیای واقعی تفاوتی بنیادین دارند. آلیس در این مسیر باید خودش را پیدا کند و شجاعت روبه‌رو شدن با سرنوشتش را به‌دست آورد. او در میان نبردی میان نیروهای روشنایی و تاریکی قرار می‌گیرد و به‌تدریج درمی‌یابد که نقش مهمی در تعادل این سرزمین دارد. فیلم با طراحی بصری پرجزئیات، فضایی فانتزی، و شخصیت‌هایی نمادین، جهانی را می‌سازد که هم کودکانه است و هم عمیق. تیم برتون با نگاه خاص خود، ماجرای آلیس را از یک رؤیای کودکانه به سفری درونی و پرمفهوم تبدیل می‌کند. داستان درباره رشد، هویت و توانایی ایستادن در برابر ترس‌هاست.
نقد و بررسی: آلیس در سرزمین عجایب در نسخه تیم برتون، به‌جای بازگویی صرف افسانه‌ای کلاسیک، بازآفرینی‌ای تیره‌تر، بالغ‌تر و نمادین‌تر از دنیای عجایب است؛ دنیایی که در آن فانتزی به کابوسی شاعرانه بدل میشود. برتون با افزودن زمینه‌های جنگ، سرنوشت و بلوغ شخصی، آلیس را از یک دختر رؤیاپرداز به قهرمانی مستقل تبدیل می‌کند که باید در جهانی معوج، مسیر هویت خود را پیدا کند. دنیای زیرزمینی او، همان‌قدر رنگارنگ است که تاریک؛ موجودات عجیب، معماری خمیده و نورپردازی سرد، به‌روشنی امضای بصری او را نمایان می‌کنند.
شخصیت‌هایی مثل مد هتر با بازی جانی دپ، بار دیگر ترکیبی از جنون و آسیب‌اند، و نمادی از پیچیدگی‌های روانی‌ای هستند که برتون همواره به آن‌ها علاقه دارد. ملکه‌ی سرخ با سر بزرگ و رفتاری کودکانه، نقدی فانتزی بر قدرت‌طلبی بی‌منطق است؛ درست در امتداد طنزهای سیاه برتون. موسیقی دنی الفمن حال‌وهوایی اسرارآمیز و گاه غم‌انگیز به روایت می‌دهد و داستان را در میان رؤیا و وحشت معلق نگه می‌دارد. فیلم در نگاه اول ممکن است صرفاً اثری سرگرم‌کننده باشد، اما در لایه‌های زیرینش دغدغه‌های همیشگی برتون درباره طردشدگی، فردیت و دنیای درون را به شکلی فانتزی اما تلخ بیان می‌کند. آلیس در سرزمین عجایب در نسخه برتون، بازتابی از جهانی‌ست که به‌ظاهر کودکانه است، اما با نگاهی بزرگسالانه به تاریکی، فقدان و آزادی می‌نگرد.
Big Eyes
- IMDB: 7.0
- ROTTEN: 72%
- بازیگران: ایمی آدامز، کریستف والتس، کریستن ریتر
- سال ساخت: 2014
- باکس آفیس: ۲۹٬۲ میلیون دلار
- کمپانی: واینستین کمپانی
- محصول کشور: آمریکا
- مدت زمان: 106 دقیقه
- ژانر: درام، تاریخی، جنایی
خلاصه داستان: فیلم چشمان بزرگ داستان زندگی نقاشی به نام مارگارت است که آثارش با چشمان درشت و احساس‌برانگیز شناخته می‌شوند. او پس از آشنایی با مردی کاریزماتیک به نام والتر، وارد رابطه‌ای میشود که به‌تدریج مرزهای هنری و شخصی‌اش را در هم می‌ریزد. والتر که مهارت زیادی در بازاریابی دارد، نقاشی‌های مارگارت را به نام خود منتشر می‌کند و شهرتی گسترده به‌دست می‌آورد. مارگارت در سکوت، پشت پرده‌ی این موفقیت ایستاده، میان فشارهای روانی، تردیدهای درونی و دنیایی که صدای زنانه را نادیده می‌گیرد. فیلم با لحنی ملایم اما منتقدانه، سیر تحول درونی زنی را به تصویر می‌کشد که می‌خواهد حقیقتش را پس بگیرد. چشمان بزرگ داستانی است درباره هویت، صداقت، و مبارزه با سرقت هنری در پوشش عشق. تیم برتون این بار با نگاهی واقع‌گرایانه‌تر، قصه‌ای زنانه و الهام‌بخش را روایت می‌کند.
نقد و بررسی: چشمان بزرگ در میان آثار تیم برتون یک استثناست؛ نه خبری از موجودات گوتیک هست، نه دنیای فانتزی، اما همچنان امضای شخصی او در لایه‌های زیرین داستان به‌وضوح دیده میشود. فیلم بر اساس داستان واقعی مارگارت کین ساخته شده، نقاشی که آثارش توسط همسرش دزدیده شد و با نام او به فروش رفت. برتون در اینجا سراغ هیولاهای درونی می‌رود؛ قدرت، دروغ و خفگی زنان در ساختار مردسالار. سبک تصویری فیلم ساده‌تر و واقع‌گرایانه‌تر از آثار قبلی‌اش است، اما نگاه کارگردان به سوژه همچنان سوررئال است؛ چشم‌های درشت نقاشی‌ها، مثل پنجره‌ای رو به رنج درونی هنرمند، بار معنایی خاصی پیدا می‌کنند.
امی آدامز در نقش مارگارت، ظرافت و رنجی خاموش را به تصویر می‌کشد که با لحن تصویری برتون هماهنگ است؛ تصویری از انسانی منزوی که آرام‌آرام می‌خواهد صدای خود را پس بگیرد. تیم برتون این‌بار به‌جای خلق یک دنیای فانتزی، دنیای واقعی را با همان حس غریب و وهم‌آلودش به تصویر می‌کشد؛ جایی که تهدید نه در تاریکی جنگل، بلکه در چهره‌ای آشنا و دروغ‌گو پنهان شده. چشمان بزرگ روایت هنری است درباره حقیقت، هویت و زنی که تصمیم می‌گیرد دیده شود. این فیلم نشان می‌دهد که امضای برتون صرفاً در فرم نیست؛ در نگاهی‌ست که حتی در واقع‌گراترین روایت‌ها، همچنان از رنج طردشدگی و قدرت رهایی حرف می‌زند.
Frankenweenie
- IMDB: 6.9
- ROTTEN: 87%
- صداپیشگان: چارلی تاهان، وینونا رایدر، کاترین اوهارا
- سال ساخت: 2012
- باکس آفیس: ۸۱٬۴۹۱٬۰۶۸ دلار
- کمپانی: والت دیزنی پیکچرز
- محصول کشور: آمریکا
- مدت زمان: ۸۷ دقیقه
- ژانر: انیمیشن، فانتزی، دارک کمدی
خلاصه داستان: فیلم فرنکن‌وینی درباره‌ی پسربچه‌ای باهوش و خجالتی به نام ویکتور است که پیوندی عمیق با سگ محبوبش، اسپارکی، دارد. پس از یک اتفاق غم‌انگیز، ویکتور با الهام از علم و عشق، تصمیم می‌گیرد کاری غیرممکن انجام دهد و دوست وفادارش را به زندگی بازگرداند. اما بازگرداندن زندگی، بهایی دارد و وقتی راز او فاش میشود، همه‌چیز از کنترل خارج میشود. داستان در شهری کوچک و سنتی می‌گذرد، جایی که علم، ترس، و احساس با هم برخورد می‌کنند. با پیشرفت ماجرا، ویکتور باید میان آرزوی شخصی‌اش و پیامدهای آن، تصمیم بگیرد. فرنکن‌وینی ادای دینی سیاه و سفید، لطیف و تأثیرگذار به سینمای کلاسیک و رابطه‌ی انسانی با فقدان است. فیلم درباره عشق، رهایی و پذیرشِ چرخه‌ی زندگی و مرگ است، با امضای گوتیک و دل‌نشین تیم برتون.
نقد و بررسی: فرنکن‌وینی یکی از صمیمی‌ترین و شخصی‌ترین آثار تیم برتون است؛ بازگشتی به دوران کودکی، دل‌بستگی‌های ازدسترفته و عشق بی‌قید به موجودات طردشده. فیلم با الهام از فرانکنشتاین، قصه پسربچه‌ای را روایت می‌کند که سگ مرده‌اش را به زندگی بازمی‌گرداند؛ داستانی ساده که در دستان برتون به ادای احترامی شاعرانه به سینمای کلاسیک وحشت، و در عین حال نگاهی احساسی به مفهوم فقدان و دلبستگی بدل میشود. انتخاب انیمیشن سیاه‌وسفید و تکنیک استاپ‌موشن، نه‌تنها زیبایی بصری منحصربه‌فردی خلق می‌کند، بلکه فضا را با حال‌وهوای فیلمهای دهه‌های گذشته و جهان ذهنی برتون هماهنگ می‌سازد.
شخصیت‌ها با طراحی‌های اغراق‌آمیز و چشم‌هایی خیره، به‌نوعی نسخه‌ی کودکانه‌ی همان موجودات عجیب و دوست‌داشتنی دنیای برتون هستند. برخلاف ظاهر ترسناک برخی صحنه‌ها، قلب فیلم پر از لطافت است؛ این تعلیق میان وحشت و احساس، همان چیزی‌ست که همیشه آثار برتون را خاص کرده. ویکتور و اسپارکی، نماد عشق وفادار و تلاش برای مقابله با مرگ‌اند؛ دغدغه‌ای که در اغلب آثار برتون به شکلی نمادین دیده میشود. فرنکن‌وینی بیش از یک انیمیشن فانتزی، نامه‌ای عاشقانه است به سینما، به حیوانات خانگی، و به دوران معصومیت. برتون با این فیلم ثابت می‌کند که ترس، می‌تواند از دل عشق برخیزد و زیبایی، گاهی در عجیب‌ترین شکل‌هایش ظهور می‌کند.
Batman
- IMDB: 7.5
- ROTTEN: 76%
- بازیگران: جک نیکلسون، مایکل کیتون، بیلی دی ویلیامز
- سال ساخت: 1989
- باکس آفیس: ۴۱۱٬۳۴۸٬۹۲۴ دلار
- کمپانی: برادران وارنر
- محصول کشور: آمریکا
- مدت زمان: ١٢۶ دقیقه
- ژانر: فانتزی، ابرقهرمانی، جنایی
خلاصه داستان: فیلم بتمن محصول ۱۹۸۹، داستان مردی به نام بروس وین را روایت می‌کند که در پس چهره‌ی یک میلیاردر خوش‌نام، هویت مخفی شوالیه‌ی تاریکی گاتهام را پنهان کرده است. در شهری آلوده به فساد، جنایت و ترس، بتمن به‌عنوان نمادی از عدالت وارد عمل میشود تا تعادل را بازگرداند. همزمان، ظهور جنایتکاری دیوانه به نام جوکر که با چهره‌ای دلقک‌گونه و رفتاری بی‌رحمانه وارد صحنه میشود، نبردی پرتنش میان دو قطب تاریک و بی‌ثبات رقم می‌زند. در این میان، بروس وین با مسئله‌ی هویت واقعی‌اش و پیچیدگی‌های احساسی‌اش نیز روبه‌روست. فیلم، فضایی گوتیک و تاریک دارد و نگاه بصری منحصربه‌فرد تیم برتون را با دنیای ابرقهرمانی ترکیب می‌کند. بتمن نه‌تنها آغازگر دورانی تازه برای شخصیت بتمن در سینماست، بلکه تصویری عمیق‌تر و روان‌شناسانه از قهرمان و دشمنش ارائه می‌دهد. داستانی درباره دوگانگی، هراس درونی و نبرد برای کنترل روح یک شهر.
نقد و بررسی: بتمن محصول ۱۹۸۹، نقطه‌ی عطفی در سینمای ابرقهرمانی بود که با ورود تیم برتون، از فضای رنگارنگ و کمیک‌وار خارج شد و به دنیایی تاریک، روان‌پریش و گوتیک قدم گذاشت. گاتهام در نگاه برتون شهری است پر از سایه، دود و معماری کابوس‌وار که نه‌تنها زمینه بصری داستان، بلکه آیینه‌ای از ذهنیات شخصیت‌هاست. بروس وینِ مایکل کیتون، مردی‌ست شکسته، درون‌گرا و منزوی که با نقاب بتمن، سعی در کنترل دنیای بی‌ثبات اطرافش دارد؛ تصویری که بیشتر از یک قهرمان، به ضدقهرمان نزدیک است. جوکرِ جک نیکلسون، با آن جنون نمایشی و خنده‌ای کابوس‌وار، یکی از پیچیده‌ترین جلوه‌های شر در آثار برتون را رقم می‌زند؛ موجودی که هم سرگرم‌کننده است و هم تهدیدناک.
امضای برتون در این فیلم نه‌فقط در طراحی صحنه، بلکه در جهان‌بینی اثر موج می‌زند؛ جهانی که خیر و شر مرز روشنی ندارند، و هر دو از درون زخم‌خورده‌اند. موسیقی دنی الفمن نیز نقش کلیدی دارد و به شکل بی‌نقصی حس رازآلود، تراژیک و باشکوه داستان را تقویت می‌کند. بتمن برتون، برخلاف انتظارات آن زمان، نه یک فیلم اکشن صرف، بلکه یک درام روان‌شناختی با پوشش کمیک است. او بتمن را به یک اسطوره‌ی مدرن تبدیل کرد که با تاریکی درون خود می‌جنگد، نه فقط خلافکاران شهر. این فیلم آغازگر رویکردی جدی‌تر و هنری‌تر به شخصیت‌های ابرقهرمانی بود؛ مسیری که بسیاری از فیلم‌سازان بعدی دنبال کردند.
